IKONA

Zestaw prac MAŁGORZATA. IKONA jest efektem MOICH inspiracji związanych z historią ikon. Początki tych przedstawień związane są ze sztuką portretu – i do tej tradycji nawiązałam.  Zwróciłam uwagę na gesty postaci jako istotny element symboliczny – na przykład znaczenie wskazywania dłonią dzieciątka Jezus przez Jego Matkę, czy gesty związane z błogosławieństwem. Oczywiste jest, że układ postaci może być odczytywany różnie, zależnie od kultury; występują też liczne interpretowalne formy oparte o ruch ciała w tradycjach poszczególnych społeczności.  Uznałam, że gest, a nawet gesty powinny zaistnieć w moich pracach. Pojawiają się zatem wielokrotnie, tworząc ramę wokół sceny głównej. Ta kompozycja nawiązuje do widocznej często w ikonach ramy wokół głównego przedstawienia np. świętego, na której zwykle przedstawiano sceny z jego życia. W ikonie rodowód tej kompozycji wynika ze zwyczaju pogłębiania deski w miejscu, gdzie miało powstać malowidło, zatem wokół pogłębienia zostawał pas, który z czasem zaczęto także wypełniać - na przykład wspomnianymi scenami z życia bohatera ikony. 

Zainteresowałam się wizerunkiem mojej patronki – świętej Małgorzaty. Jej historia zawsze budziła we mnie uznanie; szczególnie obecność smoka, będącego jednym z atrybutów jej przedstawienia. Smokiem może pochwalić się święty Jerzy, czasami święty Jan, a pozostali święci osadzeni są w bardziej realistycznych kontekstach. Niestety klasyczne przedstawienia świętej Małgorzaty, szczególnie w kościele zachodnim, są zwykle bez wyrazu. Ten brak charakteru przejawia także towarzyszący Małgorzacie smok. Uznałam, że jej fascynującą historię można oddać trafniej – odpowiednimi środkami plastycznymi. Zatem postanowiłam zrealizować wizerunek mojej patronki, współczesnej ikony, utożsamiając się z nią poprzez nadanie jej wizerunkowi wielu moich cech fizycznych i podkreślając elementy jej historii, które zasługują na większą uwagę, jak na przykład jej odważne przeciwstawienie się postaci smoka, czyli szatana, zła.

Przedstawiam Małgorzatę z popularnymi domowymi pupilami: kotem lub psem, które w poszczególnych wyobrażeniach nabierają mniej lub bardziej drapieżnego wyglądu. Ekspresja form i sposób malowania są powiązane z interpretacją barw  występujących w wyobrażeniach świętej. Otóż przedstawienia świętej Małgorzaty powinny, według tradycji, uwzględniać trzy kolory, które mają wtedy znaczenie symboliczne. Pierwszy to czerwień – symbolizująca męczeństwo, ale też piękno, dobroć, młodość i zaangażowaną wiarę. Drugi to błękit – męczeńska śmierć została nagrodzona wstąpieniem do nieba, życiem wiecznym, a więc to symbol życia pozaziemskiego. Wreszcie zieleń – odnosi się do innych wiernych, szczególnie tych poświęcających się dla wiary, a także do Ducha Świętego. Inspirując się znaczeniem tych trzech kolorów w wizerunku Świętej, zdecydowałam się na monochromatyczne przedstawienia zrealizowane w czerwieni, błękicie i zieleni.